Fazy gojenia ran

Powstają nagle i trudno ich uniknąć. Niektórym towarzyszy bardzo obfite krwawienie, w przypadku innych krew nie pojawia się prawie wcale. Jedne goją się prawie bez śladu w ciągu kilku dni, inne towarzyszą nam przez długie miesiące i zostawiają nieestetyczne, głębokie blizny. Warto jednak wiedzieć, iż bez względu na rodzaj rany, proces ich gojenia w każdym przypadku jest podobny. Jak to możliwe, że rozerwany naskórek zrasta się i jak wygląda proces gojenia ran? Odpowiedzi znajdziesz w tym artykule!

Co to jest rana?

Według definicji rana to po prostu przerwanie anatomicznej ciągłości zewnętrznych powłok naszego ciała. Ze względu na mechanizm powstania, wyróżniamy różne rodzaje ran: cięte, kłute, szarpane, kąsane, tłuczone, miażdżone i postrzałowe to najpopularniejsze z nich.

Gojenie ran

Nasza skóra potrafi sama się „naprawiać”. Gojenie ran to bardzo skomplikowany proces, który gatunek ludzki wykształcił i doprowadził niemalże do perfekcji w ciągu milionów lat swojego rozwoju filogenetycznego. Jest uwarunkowane setkami różnych zjawisk chemicznych i fizycznych aktywnych biologicznie substancji, których zadaniem jest doprowadzenie do powstania blizny.

Proces ten rozpoczyna się tuż po powstaniu rany. W pierwszej fazie uszkodzone miejsce wypełnia się skrzepem krwi. Jego rolą jest ochrona przed nadmierną utratą wody i stworzenie bariery zapobiegającej wnikaniu drobnoustrojów, które mogłyby doprowadzić do zakażenia. Pod nim gromadzą się makrofagi, czyli tak zwane komórki żerne. Ich funkcją jest oczyszczenie rany z martwych tkanek. W zależności od wielkości rany, a także naszych predyspozycji zdrowotnych i genetycznych, rana po wygojeniu może stać się całkowicie niewidoczna lub pozostawić po sobie bliznę. Im płytsze i mniejsze skaleczenie, tym większa szansa na to, że wszystkie struktury skóry odbudują się poprawnie, a rana zniknie bez śladu.

Fazy gojenia ran

Proces gojenia rany możemy podzielić na trzy główne etapy. To kolejno: faza oczyszczania, faza ziarnowania oraz faza naskórkowania.

1. Faza oczyszczania
   Faza oczyszczania to pierwszy etap gojenia rany. W momencie skaleczenia bądź zranienia dochodzi do naruszenia ciągłości naczyń krwionośnych, a natychmiastowa odpowiedź organizmu polega na powstaniu skrzepu i miejscowego skurczu naczyń krwionośnych. Fazę oczyszczania charakteryzują typowe dla stanu zapalnego objawy: obrzęk, zaczerwienienie, ból i ocieplenie. Do działania rusza nasz układ immunologiczny, który rozpoczyna produkcję makrofagów, czyli „komórek odpornościowych”. Gdy te znajdą się w obrębie rany, zaczynają oczyszczać ją z ewentualnych drobnoustrojów, a także obumarłych tkanek. W przypadku czystych ran o gładkich krawędziach, pierwszy etap gojenia trwa zwykle nie więcej niż 4 dni. Jeżeli jednak rana jest nieregularna (np. szarpana) i rozległa, faza oczyszczania może ciągnąć się przez długie tygodnie. Takie rany wymagają szczególnej pielęgnacji: kluczowe jest dokładne umycie i odkażenie zranionego miejsca.
   Podczas pierwszego etapu gojenia, warto stosować specjalistyczne preparaty, które chronią przed namnażaniem drobnoustrojów i zapewniają optymalne środowisko dla regeneracji uszkodzonych tkanek.
2. Faza ziarninowania
   Drugi etap gojenia się rany zaczyna się wtedy, gdy rana jest czysta, a objawy typowe dla stanu zapalnego znikają. Następuje wówczas tak zwany proces ziarninowania. Ziarnina pokrywa początkowo jedynie dno i boki rany, a następnie wypełnia ją całą. Tworzy się podłoże potrzebne do regeneracji skóry i naskórka.
3. Faza naskórkowania
   W ostatniej fazie rana zaczyna się obkurczać, a tkanka ziarninowa przekształca się w bliznowatą. W etapie naskórkowania komórki nabłonka przemieszczają się od obrzeży do środka rany. Ziarnina ulega zwłóknieniu i robi się coraz twardsza, by ostatecznie przekształcić się w bliznę.

Czas trwania procesu gojenia może wahać się od kilku dni do nawet kilku miesięcy i zależy przede wszystkim od rodzaju rany, naszych indywidualnych predyspozycji i tego, jak o nią dbamy. Żeby przyspieszyć gojenie i zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia głębokich, widocznych blizn, warto stosować KELATIS, który stworzy odpowiednią mikroflorę i ochronę przed wnikaniem szkodliwych drobnoustrojów.