Rana to przerwanie anatomicznej ciągłości lub uszkodzenie tkanek, pod wpływem działania czynnika uszkadzającego. Przyczyn powstawania ran może być jednak mnóstwo – od różnego typu urazów, takich jak skaleczenia, stłuczenia czy otarcia, poprzez zabiegi chirurgiczne, aż do rozmaitych procesów chorobowych, takich jak niedokrwienie tętnicze, niewydolność żylna, zakażenia czy odleżyny. W tym artykule omawiamy najczęstsze przyczyny powstawania ran, na które jesteśmy narażeni na co dzień i podpowiadamy, jak odpowiednio je pielęgnować, aby przyspieszyć proces gojenia i zmniejszyć ryzyko powstania trudnych do usunięcia blizn.
Najczęstsze przyczyny powstawania ran:
- Drobne skaleczenia (nożem, kartką papieru, żyletką)
To przykłady ran ciętych. Są podłużne, mają równe, gładkie brzegi i zwykle towarzyszy im obfite krwawienie. Na szczęście zazwyczaj goją się dobrze i nie zostawiają blizn. Jeśli zatniesz się nożem lub żyletką, natychmiast zdezynfekuj ranę preparatem odkażającym bez alkoholu i zaklej plastrem z opatrunkiem, żeby zatrzymać krwawienie. Staraj się nie podrażniać uszkodzonego miejsca aż do całkowitego zagojenia.
- Nakłucia (np. igłą, gwoździem, pinezką)
Te rany zwykle są niewielkie i niegroźne. Rany po zakłuciu igłą krawiecką czy agrafką goją się szybko i nie zostawiają po sobie śladu, a zranione miejsce wystarczy przemyć. Jeżeli przedmiot, którym się skaleczymy, był zanieczyszczony, ranę należy niezwłocznie zdezynfekować.
- Drobne oparzenia (np. lokówką, pryskającym tłuszczem, gorącym naczyniem czy piekarnikiem)
Oparzenia powstałe w domowych warunkach to stosunkowo niegroźne oparzenia I lub II stopnia. Są jednak bolesne, mogą długo się goić i zostawiać nieestetyczne blizny. Kiedy spotka Cię taki wypadek, pamiętaj, że pierwszym krokiem powinno być zawsze schłodzenie oparzonego miejsca pod chłodną bieżącą wodą. Następnie ranę należy osuszyć i zdezynfekować. W celu przyspieszenia regeneracji i ukojenia bólu, warto zastosować preparat chłodzący w aerozolu, który dodatkowo zapobiegnie wnikaniu i namnażaniu szkodliwych drobnoustrojów.
- Otarcia spowodowane upadkiem na twarde, szorstkie podłoże
Pozdzierane kolana i łokcie wielu z nas kojarzą się z beztroskim dzieciństwem, jednak otarcia nie są tylko domeną dzieci. Towarzyszą nam głównie wiosną i latem, kiedy więcej czasu poświęcamy aktywnościom na świeżym powietrzu i nosimy lżejsze ubrania. Zranione miejsce należy oczyścić i zdezynfekować, a jeśli jest taka potrzeba – dodatkowo zakleić plastrem z opatrunkiem. Należy upewnić się, że do rany nie dostały się żadne drobne kamyczki czy kawałki asfaltu – mogą one utrudnić gojenie i być przyczyną rozwoju groźnego dla zdrowia stanu zapalnego. Jeżeli zauważysz zanieczyszczenie w obrębie rany, niezwłocznie skonsultuj się ze swoim lekarzem.
- Ugryzienia przez zwierzęta
Ugryzienie przez zwierzę jest przykładem rany kąsanej. Jeśli spotka nas taki wypadek, w pierwszej kolejności powinniśmy upewnić się, czy zwierzę, które nas ugryzło, było szczepione na wściekliznę. Jeżeli nie mamy co do tego pewności, powinniśmy niezwłocznie zgłosić się do lekarza w celu przyjęcia szczepionki lub surowicy przeciwko wściekliźnie.
- Zabiegi chirurgiczne
Rany pooperacyjne mogą być naprawdę bolesne i uciążliwe. W kwestii ich pielęgnacji powinniśmy zdać się na to, co zaleci nam nasz lekarz. Podstawa to zawsze regularne oczyszczanie, wietrzenie i niepodrażnianie. Po zabiegu chirurgicznym zadbaj o to, by nosić luźne, nieprzylegające do ciała ubrania wykonane z naturalnych, oddychających tkanin i unikaj sytuacji, w których możesz nadmiernie się spocić.
Bez względu na przyczynę powstania rany, w jej pielęgnacji najważniejsze jest zadbanie o właściwą higienę i unikanie podrażnień zranionego miejsca. Regenerację uszkodzonej skóry warto wspierać stosując specjalistyczne preparaty takie jak Kelatis, zawierające srebro jonowe i zeolit, które zapobiegną dodatkowo wzrostowi egzogennej mikroflory i zakażeniu drobnoustrojami.