Rodzaje ran i skaleczeń – jak je rozpoznać?

Definicja rany jest bardzo prosta. To nic innego jak przerwanie anatomicznej ciągłości lub uszkodzenie powłok zewnętrznych organizmu: skóry i błon śluzowych pod wpływem czynnika uszkadzającego: urazu mechanicznego lub procesu chorobowego. Każdy jednak doskonale wie, że w zależności od tego, jak powstały, rany mogą znacznie różnić się od siebie. Dlaczego niektóre goją się trudniej od innych, czemu skaleczenie się kartką jest tak bolesne, a pozornie niegroźne zadrapnie przez kota zostawia często ślad na wiele tygodni? Odpowiedzi znajdziesz w poniższym artykule!

Rodzaje ran i skaleczeń

Kryteriów, według których dzielimy rany jest sporo. My skupimy się na dwóch najczęściej wymienianych.

Ze względu na głębokość rany wyróżniamy:

• powierzchniowe, których głębokość nie przekracza tkanki podskórnej;
• głębokie, przekraczające warstwę podskórną tkanki tłuszczowej;
• drążące, czyli takie, które przenikają do głęboko położonych organów lub jam ciała.

Ze względu na mechanizm powstania rany, możemy podzielić je na:

• Otarcia i zadrapania: są płytkie i zwykle goją się szybko. Powstają na skutek otarcia skóry o twarde i szorstkie podłoże nacisku tępego narzędzia.
• Rany cięte: zadane ostrym narzędziem (np. nożem, nożyczkami, żyletką lub skalpelem). Charakteryzują się podłużnym kształtem i gładkimi brzegami. Zwykle towarzyszy im obfite krwawienie, jednak goją się stosunkowo szybko.
• Rany kłute: to skutek skaleczenia podłużnym i ostrym narzędziem, np. igłą lub gwoździem. Rany kłute mogą być naprawdę głębokie – docierają często nawet do narządów wewnętrznych. Goją się stosunkowo szybko, jednak wymagają szczególnie uważnej obserwacji, ponieważ czasem zdarza się, że we wnętrzu rany dochodzi do zakażenia.
• Rany tłuczone: są skutkiem pęknięcia skóry i tkanek podskórnych na skutek uderzenia twardym i tępym przedmiotem, upadku na twarde podłoże lub uderzenia przez pojazd mechaniczny. Mają nierówne brzegi i nieregularny kształt. Często towarzyszą im krwiaki, złamania i obrzęki.
• Rany rąbane: powstają jako skutek uderzenia z dużą siłą ciężkim i ostrym przedmiotem (np. siekierą, tasakiem). Przypominają rany cięte, jednak są od nich głębsze i szersze. Rana rąbana wiąże się z poważnymi uszkodzeniami warstw podskórnych.
• Rany szarpane: tworzą się w wyniku zahaczenia skóry o zakrzywione narzędzie o tępej krawędzi (np. hak). Mają nieregularne kształty i nierówne brzegi, a oderwane tkanki, które znajdą się w głębi rany, mogą obumierać i prowadzić do zakażeń, dlatego rany szarpane źle się goją i pozostawiają głębokie blizny.
• Rany miażdżone: powstają jako skutek silnego, tępego urazu. W obrębie tkanek tworzy się bardzo duże ciśnienie, efektem czego jest rozerwanie naczyń krwionośnych i powstanie głębokiego krwiaka. Rany miażdżone są zwykle rozległe, nieregularne i często zanieczyszczone, co stwarza duże ryzyko zakażenia.
• Rany kąsane: spowodowane są ugryzieniem przez zwierzę, a ich postać to zwykle odwzorowanie kształtu jego szczęki. Ukąszenie przez zwierzę stwarza ryzyko zarażenia wścieklizną, dlatego poszkodowany powinien niezwłocznie skontaktować się z lekarzem w celu przyjęcia szczepionki lub surowicy.
• Rany termiczne: powstają wskutek oparzenia lub odmrożenia.
• Rany chemiczne: są efektem oparzenia się substancjami chemicznymi, najczęściej kwasami.

Dlaczego skaleczenie kartką papieru jest tak bolesne?

Skaleczenie papierem to zwykle niewielka i niezbyt głęboka rana cięta, z którą z pewnością każdy z nas musiał się kiedyś zmierzyć. Dlaczego tak mała i pozornie niegroźna ranka jest tak bolesna? Wszystkiemu winny jest fakt, iż skaleczenia te powstają zwykle w bardzo silnie unerwionych miejscach naszego ciała: w obrębie opuszków palców, ust i języka. Przecięcie skóry papierem jest także na tyle płytkie, ze nie uszkadza włókien nerwowych, przez co informacja o bólu cały czas przesyłana jest do mózgu.

Dlaczego po zadrapaniu przez kota zostaje blizna?

Zadrapanie przez kota to kolejna pozornie niegroźna rana, której jednak nie wolno bagatelizować. Choć koty cieszą się opinią czyściochów, pod ich pazurkami może kryć się mnóstwo bakterii, grzybów i innych drobnoustrojów mogących przyczynić się do rozwoju zakażenia. W obrębie rany po zadrapaniu przez kota często tworzy się stan zapalny, a zranione miejsce staje się opuchnięte, nabrzmiałe i gorące. Rzadszą, lecz regularnie diagnozowaną przypadłością jest także tak zwana choroba kociego pazura, której winna jest bakteria Bartonella. Towarzyszy jej gorączka, uczucie ciągłego zmęczenia, osłabienie, brak apetytu, ból mięśni i gardła. Kiedy podrapie nas kot, powinniśmy zatem zadbać o to, by natychmiast zdezynfekować ranę – to zmniejszy ryzyko rozwoju stanu zapalnego i wspomoże proces gojenia się rany.

Bez względu na to, z jakim rodzajem rany masz do czynienia, zadbaj o to, by odpowiednio się nią zająć stosując m.in. KELATIS. Właściwa pielęgnacja zranionego obszaru może znacząco uśmierzyć ból i przyspieszyć proces gojenia, a także zmniejszyć prawdopodobieństwo pojawienia się blizn. W razie jakichkolwiek niepokojących Cię kwestii, niezwłocznie skontaktuj się ze swoim lekarzem.